8 ТРАЎНЯ – ДЗЕНЬ ДЗЯРЖАЎНАГА ГЕРБА І ДЗЯРЖАЎНАГА Сцяга РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ

Дзень Дзяржаўнага герба Рэспублікі Беларусь і Дзяржаўнага флага Рэспублікі Беларусь устаноўлены Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь у 1995 годзе і адзначаецца ў другую нядзелю мая. У гэтым годзе гэта свята прыпадае на 8 мая.

Артыкул 19 Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь абвяшчае, што сімваламі Рэспублікі Беларусь як суверэннай дзяржавы з'яўляюцца яе Дзяржаўны сцяг, Дзяржаўны герб і Дзяржаўны гімн. У Рэспубліцы Беларусь дзейнічае Закон 2004 г. "Аб дзяржаўных сімвалах Рэспублікі Беларусь" (у рэдакцыі 2021 г.), які накіраваны на прававое рэгуляванне пытанняў дзяржаўных сімвалаў Рэспублікі Беларусь, устаноўленых Канстытуцыяй Рэспублікі Беларусь, і вызначае апісанне і парадак іх выкарыстання.

Дзяржаўны флаг Рэспублікі Беларусь быў зацверджаны ў 1995 годзе па выніках рэферэндуму ад 14 мая. Наша краіна прытрымліваецца прынцыпу пераемнасці ў афармленні дзяржаўнай сімволікі: Беларусь адзіная з постсавецкіх рэспублік, якая аднавіла з невялікімі зменамі сцяг БССР. Акрамя таго, Беларусь - першая ў свеце краіна, якая ў якасці элемента дзяржаўнага сцяга выкарыстоўвала нацыянальны арнамент.

Дзяржаўны сцяг уяўляе сабой прамавугольнае палотнішча, якое складаецца з двух гарызантальна размешчаных каляровых палос: верхняй - чырвонага колеру шырынёй у 2/3 і ніжняй - зялёнага колеру ў 1/3 шырыні сцяга. Каля дрэўка вертыкальна размешчаны беларускі нацыянальны арнамент чырвонага колеру на белым полі, які складае 1/9 даўжыні флага. Дзяржаўны флаг Рэспублікі Беларусь мацуецца на дрэўку (флагштоку), які афарбоўваецца ў залацісты (охра) колер. Адносіны шырыні Дзяржаўнага флага Рэспублікі Беларусь да даўжыні тронка - 1:3.

Пры адначасовым узняцці або ўстанаўленні Дзяржаўнага флага Рэспублікі Беларусь і флага іншай дзяржавы Дзяржаўны флаг Рэспублікі Беларусь павінен быць узняты або ўстаноўлены з правага боку, а флаг іншай дзяржавы - з левага, калі стаць тварам да іх. У выпадку ўзняцця флагаў трох і больш дзяржаў флагі размяшчаюцца ў алфавітным парадку па назве гэтых дзяржаў на адным узроўні або не вышэй за Дзяржаўны флаг Рэспублікі Беларусь. Закон забараняе размяшчэнне на Дзяржаўным флагу Рэспублікі Беларусь надпісаў і графічных выяў незалежна ад спосабу іх нанясення.

Колеры нашага сцяга маюць наступныя значэнні:

Чырвоны - сіла, мужнасць, высакароднасць, энергія;

Зялёны - надзея, здароўе, маладосць, адраджэнне, працавітасць, стварэнне, прыродная гармонія;

Белы - чысціня, бязгрэшнасць, прымірэнне, мудрасць, веды.

Арнамент - сімвал старажытнай культуры народа, яго духоўнага багацця. Утрыманне арнаменту на Дзяржаўным сцягу апавядае пра хлеб, ураджай і працяг роду; услаўляе працавітасць і майстэрства - першааснову шчаслівай долі чалавека.

Дзяржаўны сцяг на плошчы

Дзяржаўнага сцяга ў Мінску

Напярэдадні Дня Незалежнасці, 2 ліпеня 2013 года ў Мінску на праспекце Пераможцаў урачыста была адкрыта Плошча Дзяржаўнага флага. Яна ўяўляе сабой круг радыусам 50 метраў, у цэнтры якога размешчана 70-метровая стэла з флагштокам. Шырыня палотнішча флага 14, а вышыня - 7 метраў. Агульная плошча сцяга - 98 квадратных метраў, а вага - 25 кілаграмаў.

Дзяржаўны герб Рэспублікі Беларусь - дзяржаўны сімвал нашай краіны. Быў зацверджаны ў 1995 годзе ў якасці дзяржаўнай сімволікі, змяніўшы герб "Пагоня". У якасці базавай асновы для стварэння дзяржаўнага герба суверэннай Беларусі быў прыняты герб БССР, які перацярпеў за ўсю гісторыю існавання некалькі трансфармацый. Сучасны від Дзяржаўнага герба Рэспублікі Беларусь быў зацверджаны Законам "Аб дзяржаўных сімвалах Рэспублікі Беларусь" 2004 года. У новай рэдакцыі Закона ад 4 студзеня 2021 года дэталі на гербе зведалі некаторыя змены. Так, напрыклад, контур мяжы нашай рэспублікі з зялёнага колеру стаў залатым, змяніліся формы каласоў, канюшыны і лёну, становішча зямнога шара зрушылі такім чынам, каб Беларусь на гербе стала па цэнтры.

Дзяржаўны герб з'яўляецца сімвалам незалежнай Беларусі. У ім закладзены сэнсы, якія адлюстроўваюць вытокі беларускай культуры, нацыянальныя духоўныя каштоўнасці грамадзян Рэспублікі Беларусь.

Сёння Дзяржаўны герб Рэспублікі Беларусь уяўляе сабой размешчаны залаты контур Дзяржаўнай граніцы Рэспублікі Беларусь, накладзены на залатыя промні ўзыходзячага над зямным шарам сонца. Уверсе поля знаходзіцца пяціканцовая чырвоная зорка, якая сімвалізуе сяброўства народаў пяці кантынентаў. Герб апраўлены вянком з залатых каласоў, пераплеценых справа кветкамі канюшыны, злева - кветкамі лёну. Канюшына - важная сельскагаспадарчая культура, якая сімвалізуе свет жывёл (корм). Квітнеючы лён - сімвал дастатку і працвітання, працавітасці і майстэрства. Вянок тройчы перавіты з кожнага боку чырвона-зялёнай стужкай, у сярэдняй частцы якой у падставе Дзяржаўнага герба Рэспублікі Беларусь у два радкі напісаны золатам словы "Рэспубліка Беларусь".

Дзяржаўны гімн Рэспублікі Беларусь уяўляе сабой музычна-паэтычны твор, напісаны кампазітарам Нестарам Сакалоўскім на вершы паэта Міхася Клімковіча. У якасці гімна БССР твор быў зацверджаны пасля смерці аўтараў, у 1955 годзе. У 2002 годзе тэкст гімна быў перапрацаваны з улікам новых рэалій існавання суверэннай Рэспублікі Беларусь паэтам Уладзімірам Карызнам. З тэксту гімна былі выключаны згадкі Леніна, Сталіна, цалкам заменены прыпеў.

Дзяржаўны гімн Рэспублікі Беларусь - адзін з самых велічных гімнаў у свеце, які праслаўляе мірны народ Беларусі, такія рысы нацыянальнага характару беларусаў, як працавітасць, гасціннасць, дружалюбнасць, любоў і адданасць роднай зямлі.